z tym
  • Z imieniem uprzejmiej?
    29.12.2010
    29.12.2010
    Szanowna Redakcjo,
    wchodząc do biura czy gabinetu wykładowcy, zastanawiam się, jak powinno brzmieć pytanie o szukaną przeze mnie osobę, aby wyrazić to uprzejmie? Zwykłem pytać tytułem, imieniem i nazwiskiem, np. „Dzień dobry, czy zastałem panią Annę Nowak / dra Jana Kowalskiego?”. Jednak zwrócono mi uwagę, że powinniśmy używać tytułu i samego nazwiska, a dodanie imienia wcale nie świadczy o uprzejmości. Czy dodanie imienia do pytania wpływa na uprzejmość?
    Student PW
  • Z jednej strony…, z drugiej strony…
    10.01.2018
    10.01.2018
    Czy wyrażenie z drugiej strony… w tekście może funkcjonować bez wcześniejszego z jednej strony…? Do zadania tego pytania zainspirowała mnie uszczypliwa uwaga pewnej redaktorki: „A gdzie jest pierwsza strona?”.
  • z motyką na słońce
    24.10.2013
    24.10.2013
    W angielskim istnieje bardzo przydatne wyrażenie idiomatyczne bite off more than you can chew, które dosłownie oznacza 'ugryźć więcej niż da się przełknąć' i używane jest w kontekście przerostu ambicji nad możliwościami. Czy Szanowna Poradnia ma pomysł na równie obrazowe tłumaczenie? Najlepiej z zachowaniem elementu żarłoczności.
    Z góry dziękuję za wszelkie pomysły.
    Dorota
    PS Wiem, że nie można, ale rzadko mam okazję: przymiotnik od cara to carski. A od carycy też?
  • Z należnym uszanowaniem
    27.09.2012
    27.09.2012
    Wpis na blogu Małgorzaty Musierowicz z 6 XII 2011 r. ma postać listu zakończonego słowami: „Z należnym uszanowaniem”. Czy w korespondencji można używać tej formuły wymiennie ze zwrotami: „Łączę wyrazy szacunku”, „Z wyrazami szacunku”, „Z poważaniem” itd., czy jest ona jednak jakoś nacechowana?
  • Z poważaniem…
    15.03.2013
    15.03.2013
    Czy postawienie przecinka po zwrotach Z poważaniem, Z wyrazami szacunku itp. jest błędem interpunkcyjnym?
  • z samowarem do Tuły
    23.06.2004
    23.06.2004
    Co oznacza frazeologizm „Nie jeździ się z samowarem do Tuły” i jakie jest jego pochodzenie?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • żadne z nas

    17.02.2024
    17.02.2024

    Jestem w grupie, w której są zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Chyba nie mogę powiedzieć: „żaden z nas”, bo kobiety się obrażą. Nie mogę też powiedzieć: „żadna z nas”, bo mężczyźni się obrażą. Jak to powiedzieć?

    Ktoś mi podsunął, że „żadne z nas”.

    Ale żadne jest przecież w rodzaju nijakim, czy na pewno w polskim mieszana grupa przechodzi w rodzaj nijaki? Mógłbym powiedzieć: „żadne z dzieci”, ale to dlatego, że "dziecko" jest rodzaju nijakiego, tymczasem przy „żadne z nas” chyba ani kobieta, ani mężczyzna nie utożsamiliby się z rodzajem nijakim.

  • a tym samym

    12.02.2024
    12.02.2024

    Szanowni Państwo,

    moje pytanie dotyczy przecinka albo jego braku w zdaniu:


    "Taki rodzaj działań może, choć nie musi, osłabiać zaangażowanie w pracę(,) a tym samym jej skuteczność."


    Czy przed "a tym samym" należy postawić przecinek? Czy "a tym samym jej skuteczność" należy traktować jako dopowiedzenie/wtrącenie? Czy istnieje jakaś ogólna zasada dotycząca przecinka przed sformułowaniem "a tym samym"?


    Z nadzieją na odpowiedź

    Czytelnik Poradni

  • Byliśmy z Jasiem…
    27.10.2008
    27.10.2008
    Opowiadałam, jak to byliśmy z Jasiem w przychodni (tj. mój syn Jaś i ja), kiedy ktoś zwrócił mi uwagę, że wprowadzam słuchacza w błąd, używając formy byliśmy w odniesieniu do dwóch osób, ponieważ sugeruje ona, że w przychodni był z nami jeszcze ktoś trzeci. Jeśli zatem opowiadam o nas dwojgu, tzn. moim synu i mnie samej, powinnam użyć zdania „Byłam z Jasiem w przychodni”. Nie zgadzam się z tą opinią, ponieważ uważam, że dwoje to już my, więc miałam prawo powiedzieć „Byliśmy z Jasiem”.
  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego